Gezondheidsbevordering: beter voorkomen dan genezen

Spreken van personeelstekorten in de zorg, is een understatement. Dit geldt zowel voor ziekenhuizen, thuisverpleging als ouderenzorg. Om nog maar te zwijgen van de ontwrichte financiering en de toenemende druk op de sociale zekerheid. Care Changers legde de knelpunten voor aan 12 ervaringsdeskundigen. Welke oplossingen zien zij om kwalitatieve zorg het komende decennium veilig te stellen? Gezondheidspreventie is het woord wat steevast naar boven komt drijven.

Om de uitdagingen binnen de zorgsector het hoofd te bieden, vormt preventie een belangrijke hefboom. Immers, het is dé manier om de vraag naar zorg te verminderen. Uiteindelijk zou ook de financiering minder zwaar doorwegen. Waar we door de decennia heen naar de top van het medisch kunnen evolueerden, werden in verhouding slechts kruimels geïnvesteerd in primaire preventie. Slechts 2% om precies te zijn. Hallucinant toch?

De ene vorm van preventie is de andere niet 

‘Primaire’ preventie, dat vraagt om een woordje uitleg. Wat is nu precies het verschil met secundaire en tertiaire preventie? 

1. Met maatregelen die gezondheidsproblemen voorkomen, kom je al een heel eind. Dat is waar primaire preventie over gaat. Zo helpt vaccinatie de verspreiding van besmettelijke ziekten te beperken. Maar ook sensibiliseringscampagnes rond gezonde voeding, voldoende beweging en mentaal welzijn vormen belangrijke pijlers. Beter voorkomen dan genezen. Het cliché wordt nog maar eens bekrachtigd. 
2. Samen met andere risicofactoren, kan ook genetische aanleg de ontwikkeling van bepaalde aandoeningen beïnvloeden. Naast risicopredictie, richt secundaire preventie zich op het voorkomen of vroegtijdig behandelen van het ziektebeeld. Dit verhoogt logischerwijs de kans op genezing. Een typisch voorbeeld hiervan is kankerscreening.
3. Bij tertiaire preventie komt het erop neer een terugval of verdere complicaties te vermijden, wanneer er zich een ziekte of ongeval voordoet. Daarnaast is er ook aandacht voor het ondersteunen van de zelfredzaamheid bij de patiënt.

Bij een verschuiving van ‘cure’ naar ‘care’, ofwel van curatieve naar preventieve zorg, is het erg belangrijk om primaire preventie voldoende te belichten.

Tijd om het tij te keren

Over het hoe en wat van een nieuwe aanpak binnen de zorg, schuiven experten heel wat waardevolle adviezen en ideeën naar voor. Een greep uit de reacties: 

“Studies tonen aan dat elke aan preventie bestede euro, een besparing oplevert van anderhalve tot wel … 27 euro”. “Het huidige ecosysteem focust op genezen van wat al kapot is waardoor te laat wordt ingegrepen, dit model is niet langer houdbaar.”

“In een preventief geïnspireerd model zie ik de huisarts meer in een rol van manager van risicoprofielen die tijdig anticipeert en niet wacht tot de ziekte zich bij de patiënt manifesteert.” 

Geert Wellens, medeoprichter van Triginta (gespecialiseerd in onder meer sociaal-maatschappelijk vastgoed), beschrijft nog meer interessante invalshoeken in zijn boek “LEVENSbelangrijk, blauwdruk voor de gezondheidszorg van morgen”.

Alles samen is het duidelijk dat wanneer een groep stakeholders zich buigt over de toekomst van onze levensnoodzakelijke zorgsector, dit goede oplossingen oplevert. Maar net als bij elke heroriëntering, is ook hier de juiste finetuning belangrijk. Dit is dan ook waar we ons bij Care Changers op focussen. 

Zin om mee een voortrekkersrol te vervullen? Voeg je vandaag nog bij ons netwerk!